Wrzody żołądka – przyczyny, objawy, leczenie

Wrzód trawienny to ubytek w błonie śluzowej żołądka lub dwunastnicy, który tworzy tzw. niszę wrzodową. Wrzód może powodować niebezpieczne powikłania, takie jak krwawienie z uszkodzonego naczynia, drążenie do sąsiednich narządów czy perforacja. W chorobie wrzodowej wrzody trawienne pojawiają się cyklicznie. 

Przyczyny

Jeszcze do połowy lat 80. XX wieku uważano, że głównymi przyczynami wrzodów żołądka są stres i nieprawidłowa dieta, którym towarzyszą predyspozycje genetyczne do produkcji nadmiernej ilości soku żołądkowego. Obecnie za podstawową przyczynę schorzenia uznaje się infekcję bakteryjną wywołaną przez Helicobacter pylori – bakteria ta w 73% przypadków towarzyszy wrzodom żołądka. Bakteria zagnieżdża się w błonie śluzowej żołądka i produkuje enzym ureazę, dzięki któremu rozkłada mocznik do zasadowego amoniaku, co sprzyja neutralizowaniu kwaśnego soku żołądkowego. Do innych przyczyn wrzodów żołądka zaliczamy stosowanie leków przeciwbólowych, nadużywanie alkoholu i palenie papierosów. 

Objawy

Wrzodom żołądka towarzyszy ból, który pojawia się zwykle po godzinie od spożycia pokarmu. W przypadku wrzodów dwunastnicy ból pojawia się nieco później, bo w ciągu 2 godzin. Do charakterystycznych objawów choroby wrzodowej zaliczamy tzw. bóle czcze, które pojawiają się wczesnym rankiem. Ból w nadbrzuszu może również pojawić się po wypiciu soku pomarańczowego, kawy i alkoholu oraz po zażyciu środków przeciwbólowych na bazie aspiryny. W przebiegu choroby może także dojść do uszkodzenia naczyń krwionośnych, czego efektem są ciemne stolce z domieszką krwi. 

Leczenie

Podstawą leczenia wrzodów żołądka jest zmniejszanie wydzielania lub neutralizowanie kwasu żołądkowego. Wrzody o lekkim przebiegu można leczyć środkami przeciw nadkwasocie i innymi środkami farmakologicznymi. Bakterie Helicobacter pylori zwalcza się natomiast antybiotykami. Ciężkie przypadki wymagają interwencji chirurgicznej. Leczenie można wspomagać metodami naturalnymi, do których zaliczamy między innymi spożywanie miodu. 

Czy miód pomaga na wrzody żołądka?

W chorobie wrzodowej żołądka i dwunastnicy miód przyspiesza regenerację tkanki nadżerek i owrzodzeń, a także zwiększa ilość śluzu, dzięki czemu błona śluzowa jest bardziej odporna na działanie soku żołądkowego. Na wrzody żołądka szczególnie zaleca się spożywanie miodu akacjowego, mniszkowego i spadziowego (Gala: 1994). W literaturze najwięcej miejsca poświęca się miodowi akacjowemu, który sprawdza się w zaburzeniach trawienia, stanach skurczowych i zapalnych żołądka oraz jelit, w nadmiernym wydzielaniu soku żołądkowego, chorobie wrzodowej żołądka i dwunastnicy. Miód akacjowy przyspiesza odnowę błony śluzowej poprzez zwiększanie wydzielania śluzu i poprawia motorykę narządów (Hołderna-Kędzia, Kędzia:2002). 

Na wrzody żołądka polecamy również miód rzepakowy, leśny, fenkułowy, fasolowy, faceliowo-kolendrowy i łąkowy. Wsparciem w leczeniu wrzodów mogą być także pyłek kwiatowy i pierzga. 

W badaniach naukowych potwierdzono, że miód wykazuje działanie bakteriostatyczne wobec Helicobacter pylori. Badanie z 2015 roku przeprowadzone wśród osób z objawami dyspeptycznymi (niestrawnością) wykazało, że u osób spożywających miód co najmniej raz dziennie rzadziej stwierdzano zakażenie H. pylori niż u tych, które jadały miód rzadziej. Spożycie miodu wiąże się więc ze zmniejszoną częstością występowania zakażenia H. pylori.

A czy miód jest dobry na refluks? Refluks polega na cofaniu się treści pokarmowej z żołądka do przełyku, co objawia się zgagą, odbijaniem i pieczeniem za mostkiem. Miód działa kojąco na błonę śluzową przełyku i żołądka, a także wykazuje działanie przeciwbakteryjne, przeciwzapalne i neutralizujące kwasy. Jeśli chcesz wesprzeć swój żołądek, wybierz miód polecany przy dolegliwościach ze strony układu trawiennego.

Ile łyżeczek miodu można zjeść dziennie?

W artykule Możliwości wykorzystania miodu i ziół w chorobach żołądka i jelit Bogdan Kędzia i Elżbieta Hołderna-Kędzia zalecają przyjmowanie miodu trzy razy dziennie: rano i w południe na 60-90 minut przed posiłkiem oraz wieczorem 90 minut po ostatnim posiłku. Rano i wieczorem spożywamy 30 g, natomiast w południe 40 g, co daje nam 100 g dziennie. Przy wrzodach żołądka miód powinien być spożywany w ciepłej wodzie, która zapewnia lepsze wchłanianie i zmniejsza napięcie mięśni żołądka. Według autorów stosowanie tej metody pozwala złagodzić objawy bólowe choroby w 90% przypadków.

Autorzy zalecają również łączenie miodu z ziołami, na przykład szklanki odwaru z 1 łyżeczki liści szałwii lekarskiej z dodatkiem 2 łyżeczek miodu – taką miksturę spożywamy 3 razy dziennie przed posiłkami. Wiele osób zastanawia się, czy od miodu może boleć żołądek. Może się tak zdarzyć w przypadku nietolerancji produktów pszczelich lub fruktozy.